Hamile ve çalışan kadınlar için uygulanan izin türlerinden biri olan anne doğum izni, doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra da 8 hafta olacak şekilde toplamda 16 hafta olarak tüm hamile kadınlara sunulan bir haktır. Doğum izni almak isteyen bayanların gebelik süresi resmiyette 40 hafta olarak hesaplandığından dolayı hamilelik sürecinde bir bayanın 32 hafta boyunca çalışması gerekiyor. Tabi ki erken doğum ve hastalıklar istisna olurken, gerekli doktor kontrol ve raporlara göre bu süre esneyebilmektedir.
Hamile çalışan bayanların doktordan alacakları rapor ile doğumdan önceki 32. haftaya kadar olan çalışma izni 37. haftaya kadar çıkarılabiliyor. Ancak doğumdan önceki çalışma süresini uzatmak için uzman doktor tarafından ‘’37. haftaya kadar çalışmasında anne ve bebek açısından bir sakınca yoktur.’’ şeklinde açıklama yapması gerekiyor. Doğum izni kaç hafta diye düşünen annelerin aklına takılan bu rapor meselesinde 37. haftaya kadar çalışan annenin 5 haftalık izni doğum sonrasına da eklenebiliyor. Ancak bu durum her annenin gebelik durumuna göre değişiklik gösterirken, mutlaka doktor onayı ve raporu alınması gerekmektedir.
Doğum İzni Babalar İçin Nasıldır?
Doğum izni baba adayları içinde önemli bir konu olduğu için devlet tarafından babalara özel düzenlemelerde yapılıyor. Doğum izni sayesinde anne ve bebekle ilgilenmesi, ihtiyaçlarını karşılayıp gereklileri alması konusunda zaman tanımaktadır. Ayrıca yıllık izinden kesmediği gibi çalışma süresine eklendiği için özellikle memur babalar bu konuda avantajlı diyebiliriz. Doğum izni alabilen babaların resmiyette çalışması gerektiği gibi çalıştığı kuruma göre verilen izin gün sayısı da değişiklik göstermektedir. Kadrolu memur babalar için doğum izni 10 gün olarak belirlenmişken sözleşmeli memur babalar için ise bu süre 2 güne düşüyor. Taşeron işçi babaların doğum izinleri ise 5 gün şeklinde izin günleri verilmektedir.
Doğum İzni Nasıl Alınır?
Doğum izni alacak olan annenin öncelikle doktoruna giderek hamile olduğuna dair bir belge alması gerekiyor. Alınan belgenin çalışılan kurumun ya da iş yerinin muhasebe bölümüne ya da insan kaynakları bölümüne bildirilmesi gerekiyor. Ayrıca alınan hamilelik raporunun bayanın bağlı olduğu sigorta birimine de bildirmesi gerekiyor. Doğum izni hesaplama konusunda sorun olmaması amacıyla doktor raporu büyük önem taşıyor. Her iki taraftan onay aldıktan sonra doğum izni belirlenmektedir.
Doğum izni alacak baba adaylarında aynı şekilde doktordan aldığı raporu çalıştığı kurumun muhasebesine ve bağlı olduğu sigorta birimine bildirmesi gerekmektedir. Çalıştığı kuruma göre doğum izni hesaplanıp verilecektir.
Hamile Olan SSK’lılar İçin İzin Şartları Nasıldır?
SSK’lı gebeler, diğer çalışan anne adaylarına göre biraz daha şanslı ve avantajlıdır. SSK güvencesine sahip olan gebelerde şu ayrıcalıklar bulunmaktadır:
- Gebelik boyunca devlet hastanelerine giderek muayene olmak için alınan bütün izinler ücretli SSK gebelik iznine dâhildir.
- SSK güvencesi altında olan gebelerin doğum öncesi ya da doğum sonrası izinleri doktordan gelecek rapor ile artırılabilmektedir.
- Doktor raporuna bağlı olarak hamile çalışanlar daha hafif işlerde çalıştırılabilir ve ücrette herhangi bir indirim olmamakla beraber gebe maaşını tam bir şekilde alır.
- Kadın işçilerin bebekleri 1 yaşına varıncaya kadar günde 1,5 saat emzirme hakları vardır. Ayrıca bu hakkı parça parça ya da bütün olarak istedikleri gibi kullanabilirler.
Üstte bahsettiğimiz şartlara göre; SSK’lı gebeler biraz daha avantajlı olurken, daha rahat doğum izni ve çalışma saatleri yaşamaktadır. Doğum izni alındıktan sonra verilen 16 haftalık sürede devlet tarafından destek alındığı gibi izin bittikten sonra çalışan annelere ayrıca özel proje bulunmaktadır. Bu proje şimdilik pilot illerde olurken, büyükanne torun bakma maaşı sayesinde de çocuk 3 yaşına kadar gelir elde edebilirler.
Doğum izni süresi artmalı, babalara daha fazla hak verilmeli! Fikirleriniz neler?
Doğum izni süresi artırılmalı, babalara da daha fazla hak tanınmalı. Herkes eşit olsun!
Bence doğum izni süresi daha uzun olmalı, aileye daha fazla destek gerekli. Siz ne düşünüyorsunuz?
Bu konuda daha fazla esneklik olmalı, babalar da doğum izninden yararlanabilmeli.
Babaların doğum izni hakkı zaten var, daha ne istiyorsun? Kadınların da bu süreçte desteklenmesi önemli, ama babaların da aynı haklara sahip olması gerekiyor. Eşitlik dediğin bu olsa gerek.
Bu konuda farklı düşünceler var mı? Babalara doğum izni hakkında ne düşünüyorsunuz?
Seninle aynı fikirde değilim. Babaların da doğum izni hakkı olmalı. Hem anneler hem de babalar çocuklarının ilk günlerinde birlikte olabilmeli. Toplumsal cinsiyet rollerini sorgulamak ve eşitliği desteklemek için bu adım önemli.
Bilgi için teşekkürler. Eklemek isterim ki çoğul gebeliklerde bu süre doğum öncesi 10 hafta ve doğum sonrası 10 hafta olmak üzere toplamda 20 gün oluyor.